Kanal Tedavisi
Kanal tedavisi, ileri çürük veya enfeksiyonlu dişleri kurtarır. Lokal anestezi altında, kök kanalı temizlenip doldurulur.
Kanal tedavisi, ileri çürük veya enfeksiyonlu dişleri kurtarır. Lokal anestezi altında, kök kanalı temizlenip doldurulur.
Kanal tedavisi, ileri derecede çürümüş veya enfekte olmuş dişleri restore ederek kurtarmak için kullanılan bir tedavi yöntemidir.
Diş çürüğü zamanında tedavi edilmez ve mine dokusu altındaki dentin ve ardından da pulpa dokusuna ulaşırsa bu bölgedeki sinirlerin iltihaplanmasına neden olur. Bu iltihabi durum kişinin şiddetli diş ağrısı yaşamasına neden olur.
Bu noktada dişin içinde yer alan sinir dokusunun çıkarılması gerekir. Sinirin çıkarılması ile beraber kişinin ağrısı azalarak geçer. Eğer sinir alınmaz ise iltihabi durum yayılarak dişin çevre dokularının da iltihaplanmasına neden olarak apse oluşturabilir. Bu durumlarda da eğer çok ilerlememiş ise kök kanalı tedavisi ile durum düzeltilebilir ancak eğer iltihap çok ilerlemiş ve çevre dokularda çok fazla yıkıma neden olmuş ise dişin çekilmesi gerekebilir.
Kanal tedavisi, ileri derecede çürümüş veya enfekte olmuş dişleri restore ederek kurtarmak için kullanılan bir tedavi yöntemidir.
Diş çürüğü zamanında tedavi edilmez ve mine dokusu altındaki dentin ve ardından da pulpa dokusuna ulaşırsa bu bölgedeki sinirlerin iltihaplanmasına neden olur. Bu iltihabi durum kişinin şiddetli diş ağrısı yaşamasına neden olur.
Bu noktada dişin içinde yer alan sinir dokusunun çıkarılması gerekir. Sinirin çıkarılması ile beraber kişinin ağrısı azalarak geçer. Eğer sinir alınmaz ise iltihabi durum yayılarak dişin çevre dokularının da iltihaplanmasına neden olarak apse oluşturabilir. Bu durumlarda da eğer çok ilerlememiş ise kök kanalı tedavisi ile durum düzeltilebilir ancak eğer iltihap çok ilerlemiş ve çevre dokularda çok fazla yıkıma neden olmuş ise dişin çekilmesi gerekebilir.
Dişlerin pulpa denilen sinir dokularının bulunduğu içindeki alanlarında bir iltihabi süreç başlamasının çeşitli nedenleri vardır. Bu nedenler arasında derin çürükler, dişte meydana gelen çatlak ya da kırıklar diş pulpasını tahrip edip iltihaplanmasına neden olabilir.
Dişin pulpa dokusu denilen sinir dokusu hasar görürse bu dokuda yıkım başlar ve kök kanalı içerisinde bakteriler kolonize olarak iltihabi süreci başlatır. Bu iltihabi süreç kök ucundan dışarı çıktığında diş apsesine neden olabilir. Diş apsesi kök kanalında bir ağrı yaratmasının yanı sıra ağızda, yüz ve boyun bölgesinde şişme, diş kökü çevresinde kemik kaybı ve çeşitli bölgelerden apse drenajı sorunları ortaya çıkarabilir.
Apseli diş, kişinin hayat kalitesini oldukça düşüren bir durumdur ve en kısa süre içerisinde çözülmesi önemlidir. Apseli dişler bazı durumlarda geceleri şiddetli ağrılar da yarattığı için uyku kalitesini de çok fazla düşürür.
Kanal tedavisi yapılarak bu durumdaki dişlerde gelişen sıcak-soğuk duyarlılığı, şişlik, çiğneme esnasında oluşan ağrı, diş eti şişliği, renk değişikliği gibi sorunlar çözülebilir.
Kanal tedavisi bir diş hekimi ya da endodontist (Kanal Tedavisi Uzmanı) tarafından yapılabilir. Endodontist, diş pulpası, hastalıkları ve yaralanmalarının tedavisi, sebepleri, teşhisi ve önlenmesi konularında uzmanlaşmış bir diş hekimidir.
Kanal tedavisi için öncelikle röntgen alınarak kanal tedavisi teşhisi netleştirilir. Bazı durumlarda gerekli görülür ise tomografi alınarak kök kanlının şekli belirlenir, enfeksiyon olup olmadığı tespit edilir.
Kök kanalı tedavisi kararı verildikten sonra ilgili diş ve çevresindeki alan lokal anestezi ile uyuşturulur. Bazı durumlarda dişin içindeki sinir dokusu tamamen canlılığını yitirdiyse anestezi uygulanmayabilir. Ancak kanal tedavisi öncesinde genellikle anestezi tercih edilmektedir.
Sonraki aşamada ise kök kanalları açılarak içerisindeki kolonize olmuş bakterileri, çürümüş sinir dokusunu çıkarır. Kök kanalının ucuna kadar tüm alan özel aletler yardımıyla törpülenerek temizlenir, kanala uygun çeşitli ilaçlar kullanarak yıkanır.
Temizleme ve yıkama işlemi bittikten sonra bu alanlar genişletmeye uygun malzemeler ile doldurulur ve dişin kuron kısmı uygun şekilde dolgu, onley, inley ya da kuronlar ile restore edilerek tedavi tamamlanır.
Kanal tedavisinin süreci dişin durumuna, enfeksiyona göre değişiklik göstermektedir. Ancak Ortalama olarak bir dişin kanal tedavisi 30-90dk arasında sürmektedir. Bazı durumlarda ise dişteki enfeksiyona, apseye bağlı olarak tek seansta tedavi bitirilemeyebilir. Doktor ilk seansta gerekli hazırlıkları yaptıktan sonra kök içerisine bir ilaç ve üzerine de geçici dolgu yerleştirip belirli bir süre beklemek üzere ikinci seans randevu verecektir. Genellikle ikinci seansta kanal tedavisi tamamlanır. Çok nadiren de olsa ikinci seansta bitmeyen tedavi süreçleri olabilmektedir.
Kanal tedavisinin tamamen bitirilmesi dişin restorasyonu(Dolgu, inley, nley, kuron vb) tamamlanınca olmaktadır. Ve restorasyon tamamlanması aynı seansta olmaz ise tamamlanıncaya kadar dişin üzerinde çiğneme yapmaktan kaçınılmalıdır. Bununla beraber dişin normal bakımı (diş fırçalama, diş ipi-ara yüz bakımı) devam ettirilmelidir.
Kanal tedavisinin en sık uygulanma sebebi derin çürükler olmaktadır. Ancak çatlak ya da kırık nedeniyle enfekte olmuş pulpa dokusu varlığında da kanal tedavisi uygulamak gerekmektedir. Bazı durumlarda ise travma nedeniyle dişlerin sinirlerinde bazı zedelenmeler gelişebilmektedir. Ve bu durumlar da dişte ağrı, apse gibi sorunlara neden olabilirler. Bu nedenle de kanal tedavisi yapmak gerekebilmektedir.
Kanal tedavisi sonrasında aslında bir ağrı olma ihtimali çok düşüktür. Bir dolgu yapıldıktan sonra meydana gelen hassasiyetler gibi semptomlar olabilmektedir. Hissedilen bu rahatsızlık ise dişte zaten bulunanenfeksiyon, apse nedenli olmaktadır.
Bazı durumlarda tedavi sonrasında kullanılmak üzere bazı antibiyotik ve ağrı kesici ilaçlar reçete edilebilir. Bu ilaçların doktorun önerisine göre kullanılması daha rahat bir tedavi sonrası süreç geçirmenize yardımcı olacaktır.
Kanal tedavisi eski yıllarda ağrılı bir tedavi olarak bilinirdi ancak artık günümüzde kullanılan anesteziklerin kuvvetli olması, tedavi yöntemlerinin gelişmesi ve kullanılan ilaçlar sayesinde çok daha rahat geçen bir süreci bulunmaktadır. Ancak yine de bazı dikkat edilmesi gerekendurumlar bulunmaktadır;
-Doktor tarafından reçete edilen ilaçlar doktorun önerdiği şekilde kullanılmalıdır.
-Günlük diş temizliğine dikkat edilmelidir.
-Tedavi tek seansta tamamlanmamış ise yapışkan gıdalar tüketilmemeli, dişin üzerinde fazla çiğneme yapılmamalıdır.
Kanal tedavisi sonrasında uygun restorasyon yapılan diş ömür boyu ağızda kalarak görevini sürdürebilir. Kısacası kanal tedavisinin bir süresi yoktur. Kişinin bakımına, düzenli profesyonel temizlik yaptırmasına göre normal bir diş gibi uzun yıllar kullanılabilir.
Kök kanalı tedavisi yapılan dişin en dezavantajlı olduğu nokta inorganik yapı oranı arttığı için kırılmaya daha fazla müsait olmaktadır fakat günümüzde kullanılan dolgu malzemeleri oldukça sert yapıda oldukları için dişin ve restorasyonun kırılması oldukça güç olmaktadır.
Dişin pulpasının enfekte olmasının önlenmesi birincil olarak çürüğün ilerlemesinin engellenmesi ile olabilir. Yani ağız hijyeninin maksimumda tutulması en önemli noktadır. Bazı spor alanlarında ağız bölgesine travma gelme ihtimali yüksektir ve bu gibi spor dallarında kesinlikle bir ağızkoruyucusu kullanılması çok etkili olmaktadır.